Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2012

Δημοσκοπικός Δήμος: μια εκπληκτική ιδέα!!

Τόσο όμορφες ιδέες! Τόσες όμορφες ιδέες! Μα γιατί να μη μας επιτρέπεται να δοκιμάσουμε τις ζωές μας με χίλιους διαφορετικούς τρόπους; Είναι σημαντικό που, άνθρωποι τόσο μορφωμένοι, καταλήγουν σε συμπεράσματα συγγενή, με τις δικές μου πρωτογενείς προσεγγίσεις. Παραθέτω αυτό το τελευταίο σχόλιο, σε καμία περίπτωση προκειμένου να ευλογήσω τα γένια μου, παρά με την αφελή χαρά ενός ερασιτέχνη, που διαπιστώνει - επιτέλους - τη λειτουργική επάρκεια μιας στοιχειώδους λογικής, μέσα στον εγκέφαλό του. Τελικά, τη δυνατότητα που κρύβεται στη διανόηση του καθενός, αν ποτέ αποφασίσει να αναγνωρίσει στο σκέπτεσθαι ένα γόνιμο στίβο και όχι ένα πάρεργο, απέναντι στο αντίπαλο δέος μιας αβίαστης, ενστικτώδους ενόρμησης. Απολαύστε μια εξαιρετική συζήτηση, από εκείνες που για κάποιο λόγο δε θα ήθελες να τελειώσουν.


Κυριακή 20 Μαΐου 2012

Μικρό σημείωμα στον ελληνικό Αναρχισμό [Νο1]

Στις 9 Φεβρουαρίου του 2012, η τότε κατάληψη της Νομικής μοίρασε (άμα τη καταλήψει) μια ανακοίνωση, η οποία μεταξύ άλλων όμορφων, προβλέψιμων και τετριμμένων έλεγε και τα εξής (τετριμμένα και αυτά):

"Εμείς διαλέγουμε συνειδητά στρατόπεδο θεωρώντας πως κάθε παρουσία εθνικού συμβόλου και σημαίας ανήκουν στο πεδίο του εχθρού και είμαστε διατεθειμένοι να το πολεμήσουμε με κάθε μέσο".

και

"Μόνη λύση η κοινωνική επανάσταση. Σε όλα αυτά έχουμε να αντιπροτείνουμε την κοινωνική επανάσταση την οποία θεωρούμε ως μόνη λύση για να έχουμε ζωή και όχι επιβίωση. Αυτό σημαίνει να εξεγερθούμε απέναντι σε κάθε οικονομικό και πολιτικό θεσμό. Απαιτεί, μέσα στην πορεία της εξέγερσης, να λάβουμε μέτρα όπως κατάργηση του κράτους, της ιδιοκτησίας και κάθε είδους μετρησιμότητας, της οικογένειας, του έθνους, της ανταλλαγής και τους κοινωνικού φύλλου. Ώστε να επεκτείνουμε τη χαριστικότητα και την ελευθερία σε κάθε σημείο του κοινωνικού βίου".

(Ολόκληρη η ανακοίνωση, εδώ.)

Προσωπικά, δε διαφωνώ και σε πολλά ως προς το περιεχόμενο, τόσο της ανακοίνωσης, όσο και του αναρχισμού γενικότερα κι ίσως, μάλιστα, κάποτε βρω το καθαρό μυαλό να ξετυλίξω συνολικά τις σκέψεις μου περί του θέματος. Ωστόσο, εδώ θα με απασχολήσουν κυρίως δύο ερωτήματα: (α) σε ποιο κοινό απευθύνεται η συγκεκριμένη ανακοίνωση και (β) αν τα παραπάνω αποσπάσματα λειτουργούν θετικά, δηλαδή ως πρόσκληση, ή αρνητικά, δηλαδή ως μια γραφική, αναρχική αμπελοφιλοσοφία.

(α)

Επειδή ολόκληρο το περιεχόμενο της ανακοίνωσης λέει πράγματα τα οποία - υποθέτω - θα πρέπει να είναι χιλιο-ειπωμένα στους κύκλους των αναρχικών, φαντάζομαι πως δε γράφτηκε για εσωτερική κατανάλωση, αλλά αντίθετα σαν ένα άνοιγμα στο ευρύτερο κοινό. Στο κάτω-κάτω, θα ήταν παράδοξο μια οποιαδήποτε συνέλευση να βγάζει ανακοινώσεις, με στόχο να τις μοιράσει σε όσους τις συνέταξαν!

Θα μου πείτε, φυσικά, όλα αυτά τα φυλλάδια και οι ρητορικές εξάψεις, θα μπορούσαν να έχουν ως στόχο την ενημέρωση και το συντονισμό των ομοδόξων. Θεωρώ από τις ελάχιστες γνώσεις μου, ότι οι αναρχικές ομάδες - ως επί το πλείστον - δεν πάσχουν από κοινωνικό αυτισμό, αλλά αντιθέτως, αναζητούν με κάθε ευκαιρία τρόπους "ανοίγματος" και συμπαράστασης προς την υπόλοιπη κοινωνία. Με αυτό κατά νου, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι παραλήπτης της ανακοίνωσης δεν είναι καμιά αναρχο-μυστικιστική σέχτα, αλλά εγώ κι εσύ που διαβάζεις τώρα (αν υπάρξει ποτέ κανείς τέτοιος). Από την αλλη, τώρα, πολύ φοβάμαι ότι - όμοια με το ΚΚΕ - οι σημερινή αναρχική σκέψη (μπούρδα είναι αυτό, αφού δεν υπάρχει μία μόνο αναρχική σκέψη, αλλά χάριν του επιχειρήματος, που λέμε) διακατέχεται από μιας μορφής φιλοσοφικό αυτισμό και είναι αυτό που, σε γενικές γραμμές, θα θίξω παρακάτω. Κάτω από αυτή την οπτική, θα προχωρήσω λοιπόν στην κριτική των προαναφερθέντων αποσπασμάτων.

(β)

Καταρχήν, αδυνατώ να κατανοήσω πώς είναι δυνατόν, άνθρωποι που αντιπαλεύουν σαν τα σκυλιά τις φασιστικές, ακροδεξιές οργανώσεις, κατηγορώντας τες για μιλιταρισμό και άπλετη χρήση βίας, να καταφέρνουν μέσα σε δύο μόλις σειρές γραπτού λόγου να εξαντλήσουν το μιλιταριστικό λεξιλόγιο: "στρατόπεδο", "εχθρού", "πολεμήσουμε". Άλλα μου λεν τα μάτια σου και άλλα η καρδιά σου, ένα πράγμα. Αλλά θεωρώ - όχι αβάσιμα υποθέτω - ότι η ποιότητα του λόγου μεταφέρει κι ένα μέρος απ' την ποιότητα του περιεχομένου του. Με αυτό κατά νου, αναρωτιέμαι αν ο εμπνευστής του παραπάνω κειμένου ξέρει τι να περιμένει από τον αναγνώστη του. Γιατί, προσωπικά, φοβάμαι ότι ο αδαής - και έστω άδολος - αναγνώστης, δε θα κοινωνήσει ούτε ίχνος απ' την ποιότητα του αληθινού αναρχικού ζητούμενου, μέσα από τέτοιες "στρατιωτικοποιημένες" εκφράσεις. Δεν θα αναλωθώ άλλο στο συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά προκαλώ κάθε αναρχικό συγγραφέα ανακοινώσεων να αναρωτηθεί τόσο ως προς την ποιότητα που πιστεύει ότι εκπροσωπεί, όσο και ως προς εκείνη που πιστεύει ότι μεταλαμπαδεύει. Γιατί "αγώνας" δε σημαίνει "πόλεμος", "αντίπαλος" δε σημαίνει "εχθρός" και "παίρνω θέση" δε σημαίνει "επιλέγω στρατόπεδο".

Ως προς το θέμα της σημαίας τώρα. Μα καλά, οι σημερινοί αναρχικοί σε ποια χώρα μεγάλωσαν; σε ποιον πλανήτη; Τι κι αν εγώ εκστασιάζομαι, κάθε φορά που ακούω το συγχωρεμένο το Διαμαντόπουλο να τα χώνει για τη σημαία και τους συμβολισμούς της; Παρ' όλα αυτά, δε ζω μονάχος μου σ' αυτή την κοινωνία. Ή μάλλον, δεν κλείνω τα μάτια μου στον κόσμο γύρω, δεν κατεβάζω ρολά. Παρατηρώ και κρίνω. Μια σημαία είναι, φυσικά, ικανή (αυτός που την κρατά δηλαδή, όχι η ίδια) να καλύψει ό,τι βρωμιά μπορεί κανείς να φανταστεί - ειδικά αν πιάσουμε τίποτε ιδεώδεις συμβολισμούς: Δημοκρατία, Ελευθερία και τα σχετικά. Αλλά μπορεί να σημαίνει, επίσης, το σπίτι μου, το χωριό μου, το καΐκι που με πέρναγε απέναντι, τον παππού Μιχάλη που πέθανε το '40, όχι από κανένα εθνικιστικό ιδεώδες, παρά διεκδικώντας την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Θα μου πείτε: αφέλειες και γενικεύσεις. Άμα ρωτήσεις κάποιον τι κρατάει στα χέρια του εκείνη τη στιγμή, το πιθανότερο είναι να μην ξέρει ούτε ο ίδιος. Αλλά; Τον ρώτησες;

Δε μπορώ, σε καμία περίπτωση, να κατανοήσω με ποιον τρόπο η παρουσία της σημαίας είναι ικανή να στιγματίσει κάποιον ως εχθρό μου (εκτός κι αν βλέπω παντού εχθρούς). Όχι, δίχως να καθίσω και να συνδιαλεχθώ μαζί του, δίχως να επιχειρήσω να κατανοήσω τους συμβολισμούς, με τους οποίους έχει φορτίσει - αυτός προσωπικά - το πανί που κρατάει ή έχει κρεμάσει στο μπαλκόνι του. Τα εθνικά σύμβολα δεν είναι απαραίτητα συνώνυμα του εθνικισμού, όσο κι αν αηδιάζουν μερικούς από εμάς ή έστω μας αφήνουν αδιάφορους. Αυτό για να το καταλάβει κανείς, πρέπει καταρχήν να συνειδητοποιήσει ότι κι αν ο ίδιος έχει αγγίξει υπερβατικά επίπεδα διαύγειας, οι υπόλοιποι θνητοί διάγουμε βίο σε διάφορα επίπεδα ωρίμανσης. Πολλοί είναι εκείνοι που αγαπάνε αυτή την αοριστία που ονομάζουμε Ελλάδα, δίχως να επιθυμούν σώνει και καλά το θάνατο όλων των άλλων. Αυτούς, λοιπόν, τους αδαείς πρέπει ο γερο-σοφός των Εξαρχείων να τους προσεγγίσει με τρόπο ανθρώπινο - όχι οικτίρωντας ή υποτιμώντας τους - και να τους εξηγήσει γιατί αυτό που έχει να τους προτείνει είναι ανώτερο, καλύτερο ή αξιότερο από αυτό που οι ίδιοι πιστεύουν. Αλλά απορρίπτοντάς τους εκ των προτέρων, ως εν δυνάμει εχθρούς, τελικά τους καθιστούμε εχθρούς από μόνοι μας.

Αλλά όσο χρέος έχει ο "Ελληναράς" να γλιτώσει απ' τη "σαπίλα" των εθνικών συμβόλων, άλλο τόσο έχει κι ο αναρχικός να γλιτώσει απ' την άλλη πλύση εγκεφάλου: εκείνη των αντεθνικών συμβόλων και μιας ξύλινης και μονοκόμματης αντίδρασης, η οποία δε διαφέρει και πολύ από το φασισμό που αντιμάχεται. Παρά ομφαλοσκοπώντας, από την υψικόρυφη κωλάρα της αναρχικής μας διανόησης, κάνουμε τις δικές μας παραδοχές και επικολλούμε τις δικές μας ετικέτες στους συνανθρώπους μας, κατά πώς μας καπνίσει και μέχρι εκεί που φτάνει ο νους μας. Αλλά θα πρέπει να καταλάβει κανείς, ότι δε μπορείς να γκρεμίσεις μια ολόκληρη κοινωνία, δίχως μια στάλα ταπεινότητας και ανοχής. Ταπεινότητα για τα λάθη που σχεδόν βέβαια θα κάνεις, ανοχή για τα λάθη που κι οι άλλοι έχουν δικαίωμα και περιθώρια να κάνουν. Δε μπορείς να οραματίζεσαι, ακόμα και τα αγνότερα οράματα, δίχως μια στάλα υπομονής για τις μεταμορφώσεις εκείνες, που συνήθως ξεπερνούν σε χρονικές απαιτήσεις τις ζωές πολλών γενεών. Δε μπορείς να καταδικάζεις τη σημαία του άλλου, αλλά εσύ απ' την πλευρά σου να εκστασιάζεσαι στη θέα και τον κυματισμό των αναρχικών λαβάρων (απ' τα οποία ουκ ολίγα υπάρχουν). Γιατί δεν είναι άλλο το ένα κι άλλο το άλλο. Όσο εθνικιστής είναι αυτός με την ελληνική σημαία, άλλο τόσο είναι κι εκείνος με την αναρχική. Μονάχα το "έθνος" του διαφέρει. Άμα δε θέλω λοιπόν να βλέπω γύρω μου σημαίες, χρέος έχω να κάψω πρώτα τη δική μου. Τελεία.

[Του Μπι Κοντίνιουδ]

Παρασκευή 11 Μαΐου 2012

Ο Συνταγματολόγος Ηλίας Νικολόπουλος

Μια εξαιρετικά συγκροτημένη και διαφωτιστική συζήτηση του 2011, στο διαδικτυακό κανάλι "Εδώ Σύνταγμα WEBTV", γύρω από μερικά φλέγοντα συνταγματικά ζητήματα , τη νομιμότητα των κυβερνητικών αποφάσεων, τον εκλογικό νόμο και άλλα τέτοια όμορφα. Πολύ μούρη ο Κος Νικολόπουλος. Αξίζει τον κόπο...



Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012

Αναθεωρήσεις - Επισημάνσεις.

Σε προηγούμενη υπεράσπισή μου της απλή αναλογικής απέτυχα να διακρίνω μια «λεπτομέρεια» εξαιρετικής σημασίας. Τα μάτια μου άνοιξε ένα άρθρο πάνω στο θέμα, κάποιου Πάνου Ελευθεριάδη , νομικού, γραμμένο στο περιοδικό Cogito (τεύχος 10, Ιούλιος 2010). Εκεί θίγεται το εξής ερώτημα, το οποίο ελάχιστα με είχε απασχολήσει: αν υποθέσουμε, δηλαδή, πως η απλή αναλογική είναι σύστημα δικαιότερο, τότε θα πρέπει να εξετάσουμε ως προς τι είναι δικαιότερο ∙ τι είναι με άλλα λόγια εκείνο το οποίο μοιράζεται δικαιότερα από αυτήν; Ο αρθρογράφος αναρωτιέται και υποστηρίζει ότι εκείνο που θεωρητικά θα πρέπει να μοιράζεται δικαιότερα είναι η εξουσία. Ωστόσο, στην πράξη αυτό ουδόλως συμβαίνει. Στη συνέχεια, παραθέτω εν συντομία τα βασικότερα σημεία της επιχειρηματολογίας του, στα οποία τονίζω ότι συμφωνώ και επαυξάνω (η ευθύνη της περίληψης και της απλοποίησης δική μου):

Η εξουσία, λοιπόν, δεν μοιράζεται δίκαια για τους εξής λόγους:

α. Το δεύτερο κόμμα, ακόμη και στην καλύτερη των περιπτώσεων (δηλαδή ενός οριακού 49% των εδρών) έχει δυσανάλογα μικρότερη εξουσία. Δεν παίρνει ούτ’ ένα υπουργείο, δεν επανδρώνει ούτε μία γενική γραμματεία υπουργείου, δε διαχειρίζεται κρατικές τράπεζες ή άλλους κρατικούς οργανισμούς, τέλος πάντων, αυτό που παίρνει (είναι εκείνο στο οποίο δικαίως πάει το μυαλό σας, αλλά δεν επιτρέπεται να το εκστομίσουμε γιατί είμαστε σοβαρό blog) είναι ένα τεράστιο, ολοστρόγγυλο και με μπόλικο σουσάμι μηδενικό.

β. Πολύ περισσότερο - αν οι συγκυρίες το θελήσουν έτσι - είναι πιθανό ένα κόμμα του 3%, μέσω μιας κυβέρνησης συνεργασίας, να έχει δικά του υπουργεία (η πρόσφατη εμπειρία με το ΛΑ.Ο.Σ. το απέδειξε αυτό περίτρανα), όταν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης - με πολλαπλάσια ποσοστά εδρών - δεν απολαμβάνει κανένα μέρισμα εξουσίας.

γ. Ακόμη χειρότερα μπορούν να γίνουν τα πράγματα, αν αναλογιστούμε ότι ένα τέτοιο ήσσον κόμμα συνεργασίας έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει μεγαλύτερη εξουσία ακόμη κι απ’ αυτή την ίδια την κυβέρνηση, κι αυτό πάντα με την απειλή ή τον εκβιασμό μιας επικείμενης αποχώρησης. Εδώ, αναφέρει χαρακτηριστικά ο αρθρογράφος το παράδειγμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών στη Γερμανία, οι οποίοι με τον τρόπο αυτό, λέει, κράτησαν για χρόνια το σημαντικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Όλα τα παραπάνω – αλλά και μερικά ακόμη που αναλύονται στο εν λόγω άρθρο - με κλόνισαν γερά, καθώς δεν είχα αντιληφθεί στο παραμικρό αυτές τις προφανείς παρατηρήσεις πάνω στη νομή της εξουσίας, που έπεσαν πάνω μου σαν δυνατές καρπαζιές αποκάλυψης. Φυσικά και δε θεωρούσα την απλή αναλογική πανάκεια, αλλά όχι κι έτσι βρε αδερφέ. Ωστόσο, από την αρχή υπήρχε κάτι που μ’ ενοχλούσε έντονα στο εν λόγω άρθρο (πάνω δηλαδή στην δομή της επιχειρηματολογίας, όχι κάτι πονηρότερο), όμως εν πρώτοις θεώρησα πως δεν ήταν παρά θιγμένος εγωισμός και τίποτα περισσότερο. Τελικά, κατόπιν ωρίμου σκέψεως, νομίζω ότι τελικά συνειδητοποίησα περί τίνος πρόκειται.

Γιατί η υπόθεση πάνω στην οποία στηρίζεται, ευθύς εξαρχής, όλο το λογικό οικοδόμημα είναι άκρως αμφισβητήσιμη. Η απλή αναλογική δεν καλείται, απαραίτητα, να μοιράσει δίκαια την εξουσία, αλλά δίκαια την αντιπροσώπευση. Γιατί τα δύο αυτά, φυσικά, δεν ταυτίζονται κι αυτό αποτυγχάνεται να επισημανθεί δεόντως. Έχω την εντύπωση ότι - εδώ ίσως οι γνώσεις μου στέκονται ανεπαρκείς – ένα εκλογικό σύστημα είναι υπεύθυνο μόνο για τον τρόπο που μοιράζονται οι έδρες κι όχι για το πώς θα γίνει τελικά η κατανομή της εξουσίας (τέλος πάντων, τουλάχιστον ανάμεσα σε όσους ανοίξει τελικά η Βουλή τις πόρτες της). Για την κατανομή αυτή υπεύθυνα είναι - υποθέτω - διάφορες νομοθεσίες και οι συνταγματικές διατάξεις. Ο εκλογικός νόμος δε βλέπω με ποιον τρόπο έχει ισχύ και επιρροή πάνω στη νομή της εξουσίας, από τη στιγμή που θα μοιραστούν οι βουλευτικοί θώκοι και μετά. Γιατί μπορεί κανείς να έχει έδρα χωρίς καμία εξουσία ή πάλι να έχει εξουσία χωρίς καμία έδρα (πχ. αντιπρόσωποι που διορίζονται απ' τα κόμματα, αλλά ουδέποτε εμφανίστηκαν στα ψηφοδέλτια, βλ. Παπαδήμος - αν υποθέσουμε φυσικά ότι έχει μια κάποια εξουσία και δεν είναι απλή βιτρίνα). Να το πω και λίγο διαφορετικά: εννοείται πως η κατανομή των εδρών αποτελεί μια πρώτη κατανομή εξουσίας, ωστόσο η τελευταία δεν εξαντλείται (ή δεν θα 'πρεπε να εξαντλείται) εκεί. Έτσι η απλή αναλογική μοιράζει δικαιότερα τις έδρες, αλλά όχι και δικαιότερα την εξουσία. Δεν είναι αυτή η δουλειά της. Αυτό θα απαιτούσε νόμους δημοκρατικότερους και αντιπροσώπους ωριμότερους, τέλος πάντων, άλλα ήθη και έθιμα, άγνωστα σε τούτη τη μικρή γωνιά της Γης.

Πάντως, η δικαιότερη αντιπροσώπευση σε ένα σύστημα κοινοβουλευτικής αντιπροσώπευσης - τονίζω για άλλη μια φορά – ΕΙΝΑΙ το ζητούμενο! Πρόκειται περί μιας ηθικής επιταγής πλήρους αντικρύσματος, νοήματος και ειδικού βάρους. Η συζήτηση θα έπρεπε να ξεκινάει ΑΠΟ αυτήν και όχι πριν απ’ αυτήν. Στα υπόλοιπα σημεία, όπως προανέφερα, ο αρθρογράφος θα με βρει σύμφωνο με τα περισσότερα, ωστόσο νομίζω ότι τελικά σε ένα ακόμα ιδιαίτερα σημαντικό σημείο αδυνατεί. Αδυνατεί, δηλαδή, να δείξει με τρόπο ισχυρό γιατί η ενισχυμένη αναλογική είναι δικαιότερη. Επιχειρεί να την αναδείξει απαιτώντας, ωστόσο, προϋποθέσεις τέτοιες οι οποίες θα καθιστούσαν τελικά το όποιο δημοκρατικό εκλογικό σύστημα ουδέτερης σημασίας. Αν πληρούνταν όντως οι όροι του διαχωρισμού των εξουσιών, της διαφάνειας, των πολλαπλών ελέγχων κτλ. δηλαδή σε μια «ιδανική» κοινωνία, τότε πράγματι θα ήταν αδιάφορο αν εκλέγαμε κυβερνήσεις ενισχυμένης αναλογικής, τεχνηέντως αυτοδύναμες, ή «αδύναμες» κυβερνήσεις συνεργασίας, απλής αναλογικής.

Τέλος πάντων, όλα ετούτα είναι θεωρητικές αερολογίες και ακαδημαϊσμοί, στο βαθμό που έχω ήδη κουβεντιάσει σε προηγούμενες αναρτήσεις μου, πως η κοινοβουλευτική αντιπροσώπευση οφείλει να αποκατασταθεί μόνο ως κτίσμα διατηρητέο, το οποίο θα υποχωρήσει σταδιακά δίνοντας τη θέση του σε όλο και λιγότερη αντιπροσώπευση, όλο και περισσότερη άμεση δημοκρατία.